سنگ شکن چیست؟
در صنایع مختلف برای تسریع بخشیدن به انجام عملیات های تولیدی لازم است که مواد اولیه تولید محصولات را در اندازه های یکپارچه و یا در قطعات کوچک تری استفاده کنند، به همین منظور صنعتگران از آسیاب ها و سنگ شکن ها برای انجام این عملیات مهم بهره می برند. سنگ شکن در واقع ابزاری است که صنعتگران از آن برای خردایش مواد مختلف و خصوصا انواع سنگ های معدنی و کانی استفاده می کنند. این ابزار با توجه به کاربردی که در صنایع مختلف دارند، در انواع مدل ها، سایزها و شکل های مختلفی ساخته و تولید می شوند که از جمله این آن ها می توان به سنگ شکن های فکی، چکشی، پودری و ... اشاره کرد.
اگر بخواهیم انواع مختلف این ابزار را براساس کاربردی که در صنایع مختلف دارند بررسی کنیم، باید بگوییم که عموما سنگ شکن ها در خردایش سنگ های معدنی کاربرد داشته و لذا به لحاظ کاربردی در حوزه صنعت و معدن پرکاربردتر از سایر صنایع عمل می کنند. در واقع در صنایع معدنی ما در زمان استخراج سنگ ها و کانی های معدنی نیاز داریم که سنگ های استخراج شده را برای حمل و نقل آسان تر و بهتر به قطعات کوچک تری تقسیم کنیم و به این ترتیب بهترین کار در چنین شرایطی استفاده از انواع سنگ شکن ها یا آسیاب ها می باشد.
همانطور که گفته شد سنگ شکن ها براساس کاربردی که دارند در انواع مختلفی ساخته و تولید می شوند؛ اما به طور کلی این ماشین آلات را می توان براساس عملکردی که در خصوص خردایش مواد و سنگ ها از خود نشان می دهند، به دو دسته بندی اصلی و عمده تقسیم کرد که در ادامه مقاله به توضیح مفصل تری از این دسته بندی مهم خواهیم پرداخت؛ اما پیش از آن لازم است بگویم که انواع آسیاب ها از جمله آسیاب فکی، آسیاب سپراتور، آسیاب چکشی، آسیاب پودری و ... نوعی سنگ شکن محسوب شده و لذا در دسته بندی انواع مختلف سنگ شکن ها نیز جای می گیرند.
انواع سنگ شکن ها براساس عملکرد آن ها در زمینه خردایش مواد
همانطور که گفتیم سنگ شکن ماشین یا در واقع ابزاری است که از آن در جهت خردایش مواد مختلف و انواع سنگ ها و کانی های معدنی استفاده می کنند. همچنین قابل ذکر است که سنگ ها با توجه به شکل ساختاری متفاوتی که دارند، در مقابل خرد شدن واکنش های مختلفی از خود نشان می دهند، به عنوان مثال برخی از سنگ ها در برابر فشار بسیار مقاوم عمل می کنند و به سختی خرد و ساییده می شوند یا برخی دیگر مقاومت چندانی در برابر فشار نداشته و لذا به آسانی خرد و پودر می شوند، از این رو می توان گفت که ما برای خردایش سنگ های مختلف به سنگ شکن های متفاوتی نیاز داریم که با استفاده از ضربات کوبشی مختلف و ایجاد فشارهای متفاوت، بتوانند انواع مختلف سنگ ها را خرد نمایند.
بنابراین با توجه به خاصیت و ساختار متفاوت سنگ ها در برابر فشار، این ابزار نیز براساس عملکردهای متنوعی که در زمینه خردایش دارند، به دو دسته عمده و اساسی دسته بندی می شوند که در این بخش به توضیح و تفسیر این دو دسته می پردازیم.
- خردایش به حالت فشردن: در این حالت سنگ شکن به گونه ای طراحی شده که با تحت فشار قرار دادن مواد و انواع مختلف سنگ ها منجر به خرد شدن مواد شود، به این صورت که در این سنگ شکن مواد همواره در داخل محفظه سنگ شکن مرتبا توسط دو سطح سخت و سنگین که به یکدیگر نزدیک می شوند، تحت فشار قرار گرفته و در نتیجه خرد می شوند.
این دسته از سنگ شکن دارای انواع مختلفی می باشد که از جمله آن ها می توان به سنگ شکن های اولیه، فکی و مخروطی اشاره کرد. همچنین لازم به ذکر است که سرعت حرکت سطوح نزدیک شونده یا خردکننده در انواع مختلف این سنگ شکن متفاوت بوده و معمولا بین 0.5 الی 1.5 متر بر ثانیه تغییر می کند.
- خردایش به حالت ضربه ای: در این حالت سنگ شکن ها به گونه ای طراحی و تولید می شوند که با استفاده از ضربات اجسام مختلف از جمله روتور، چکش، بستر شن و ... منجر به خرد شدن مواد و سنگ های داخل محفظه خود شوند. در واقع در این دسته از سنگ شکن ها با استفاده از ضربات چکش، روتور و بستر شن می توان مواد را به قطعات کوچک تری تبدیل و خرد نمود.
سنگ شکن های کوبیت، سنگ شکن های ضربه ای افقی HSI و سنگ شکن های ضربه ای عمودی از انواع مختلف این سنگ شکن ها می باشند.
