قرص کینین (Quinine) یا کینین سولفات و نام تجاری:(Qualaquin) از داروهای ضد مالاریا است که برای درمان نوع خاص و خفیف مالاریا توسط پزشک تجویز می شود.
موارد مصرف قرص کینین (Quinine)
این دارو به تنهایی یا به همراه برخی دیگر از داروها برای درمان نوع خاصی از مالاریا که از گزش پشه مالاریا در کشورهایی که این بیماری در آن ها شایع است مصرف می شود.
انگل مالاریا می تواند از طریق گزش پشه مالاریا وارد بدن شده و در بافت های بدن از جمله گلبول های قرمز خون یا کبد زندگی کند.
کینین برای از بین بردن انگل مالاریا در داخل گلبول های قرمز خون استفاده می شود و در برخی موارد نیاز به مصرف داروی متفاوت دیگری مانند پریماکین برای از بین بردن انگل مالاریا در سایر بافت های بدن باشد.
همچنین ممکن است مصرف هر دو دارو در یک دوره درمان برای بهبودی کامل و جلوگیری از از عود عفونت تجویز شود.
لازم به ذکر است کینین از ابتلا به مالاریا پیشگیری نمی کند.
برخی افراد برای درمان گرفتگی ساق پا از کینین استفاده می کنند اما این مسئله مورد تایید سازمان غذا و دارو نمی باشد و استفاده نادرست یا بدون تجویز پزشک می تواند باعث عوارض جانبی جدی یا مرگ شود.
نکته مهم: داروی کینین ممکن است با اسامی تجاری گوناگونی در بازار عرضه شود که در این مطلب تنها به یکی از آن ها اشاره شده است.
قرص کینین
نحوه مصرف قرص کینین (Quinine)
کینین خوراکی را دقیقا مطابق دستور پزشک مصرف کنید، برای جلوگیری از ناراحتی معده بهتر است آن را همراه غذا میل کنید.
در صورت مصرف آنتی اسیدهای حاوی آلومینیوم یا منیزیم، کینین را 2 تا 3 ساعت قبل یا بعد از آن ها مصرف کنید زیرا این داروها به کینین چسبیده و از جذب کامل آن توسط بدن جلوگیری می کنند.
عدم تغییر دوز و اجتناب از کاهش یا افزایش مقدار مصرف این دارو اهمیت زیادی دارد، همچنین نباید نوبت مصرف را رد کنید.
حتی اگر علائم بیماری پس از چند روز از بین برود دوره درمان را کامل کنید، پرش یا قطع زود هنگام کینین ممکن است باعث عود عفونت شود.
کینین زمانی بهتر عمل می کند که مقدار دارو در بدن همواره سطح ثابتی داشته باشد، بنابراین آن را در نوبت های مساوی و هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید.
اگر یک یا دو روز بعد از شروع دوره درمان احساس بهتری نداشتید یا پس از پایان دوره تب مجددا عود کند لازم است با پزشک مشورت کنید.
درد شدید در قسمت پایین کمر، خون در ادرار، کاهش یا قطع شدن ادرار
قند خون پایین که در خانم های باردار شایع تر است، سردرد، گرسنگی، ضعف، تعریق، گیجی، تحریک پذیری، سرگیجه، ضربان قلب سریع، احساس عصبی بودن
از بین رفتن اشتها، ادرار تیره، مدفوع به رنگ خاک رس، زردی (زرد شدن پوست یا چشم)
واکنش پوستی شدید با علائمی همچون تب، گلو درد، ورم صورت یا زبان، سوزش چشم، درد پوست که با راش پوستی قرمز یا بنفش همراه است که به خصوص در قسمت صورت یا بخش فوقانی بدن گسترش پیدا کرده و باعث تاول و پوسته پوسته شدن می شود
برخی عوارض جانبی شایع کینین شامل موارد زیر است:
سردرد، تاری دید، تغییر در نحوه دیدن رنگ ها
تعریق یا گرفتگی (گرما، قرمزی یا احساس سوزن سوزن شدن)
سرگیجه خفیف، احساس دوران، زنگ زدن در گوش
ناراحتی معده، استفراغ، درد معده
موارد ذکر شده لیست کامل عوارض جانبی کینین نمی باشد، توصیه می شود در صورت مشاهده هر گونه علائم مشکوک با پزشک مشورت کنید.
موارد احتیاطی مصرف قرص کینین (Quinine)
قبل از مصرف کینین در صورت حساسیت به این دارو یا کینیدین یا مفلوکوئین یا هر گونه آلرژی دیگر به پزشک اطلاع دهید.
قبل از استفاده سابقه پزشکی خود را در اختیار پزشک قرار دهید به خصوص اگر از مشکلات یا بیماری های زیر رنج برده یا می برید:
– اگر قبلا این دارو را مصرف کرده و دچار عوارض جانبی قلب جدی، اختلال در سلول های خونی، خونریزی شدید یا مشکل کلیه شده اید – سابقه خانوادگی یا شخصی مشکل خاص آنزیمی (کمبود گلوکز 6- فسفات دهیدروژناز) – یک مشکل عصبی چشمی خاص (نوریت اپتیک) – مشکلات شنوایی (مانند زنگ زدن گوش) – بیماری عصبی یا عضلانی خاص (میاستنی گراویس) – مشکلات ریتم قلبی مانند فیبریلاسیون دهلیزی/ فلوتر دهلیزی – مشکلات کلیوی – مشکلات کبدی – سندرم طولانی مدت QT – سطوح پایین پلاکت ها در خون – سطح پایین پتاسیم در خون (هیپوکالمی)
کینین
کینین
این دارو ممکن است باعث سرگیجه یا تاری دید شود و مصرف الکل و ماری جوانا می تواند سرگیجه را تشدید کند، تا زمانی که تحت تاثیر دارو هستید از رانندگی، کار با ماشین آلات سنگین و هر کاری که نیاز به هوشیاری کامل دارد اجتناب کنید.
از مصرف الکل اجتناب کرده و در صورت مصرف ماری جوانا با پزشک مشورت کنید.
قبل از عمل جراحی لیست داروهای خود را در اختیار پزشک یا دندانپزشک قرار دهید. گاهی لازم است مدتی قبل از عمل جراحی مصرف این دارو قطع شود.
کینین ممکن است باعث بروز اختلال طولانی شدن زمان QT شود که روی ریتم قلب اثر می گذارد و در برخی موارد نادر ممکن است به ضربان قلب سریع یا نامنظم کشنده یا علائم دیگر مانند سرگیجه شدید و خستگی منجر شده و لازم است به اورژانس مراجعه شود.
ابتلا به برخی بیماری های خاص یا مصرف برخی داروها ممکن است خطر طولانی شدن زمان QT را افزایش دهد. قبل از مصرف کینین لیست داروهای مصرفی خود را در اختیار پزشک قرار داده و در صورتی که به مشکلات قلبی خاص (نارسایی قلبی، ضربان قلب کند، طولانی شدن زمان QT در EKG) مبتلا بوده یا سابقه خانوادگی ابتلا به مشکلات قلبی خاص ( از جمله طولانی شدن زمان QT در EKG و مرگ و میر ناشی از بیماری قلبی) دارید به پزشک اطلاع دهید.
پایین بودن سطح پتاسیم یا منیزیم در خون نیز خطر ابتلا به اختلال طولانی شدن زمان QT را افزایش می دهد به خصوص اگر داروهای خاص مانند دیورتیک ها مصرف می کنید یا دچار تعریق شدید، اسهال یا استفراغ هستید.
افراد مسن ممکن است نسبت به برخی عوارض جانبی این دارو به خصوص طولانی شدن QT حساس تر باشند.
قبل از شروع مصرف کینین ممکن است نیاز به انجام آزمایش های پزشکی خاص مانند تست G6PD، تست بینایی، پتاسیم خون، آزمایش کبد و کلیه و اکوی قلب باشد، در این مورد با پزشک مشورت کنید.
قرص کینین (Quinine) در بارداری
مصرف کینین در دوران بارداری تنها در مواقعی که واقعا نیاز است و زیر نظر پزشک امکان پذیر است.
ناگفته نماند ابتلا به مالاریا در زنان باردار یک مشکل جدی است که می تواند به مادر و جنین آسیب برساند، اگر قصد سفر به مناطقی دارید که مالاریا در آن ها شیوع پیدا کرده حتما درباره خطرات آن با پزشک مشورت کنید.
قرص کینین (Quinine) در شیردهی
کینین به شیر مادر منتقل می شود اما بعید است به نوزاد آسیب برساند، با این وجود حتما قبل از شیردهی با پزشک مشورت کنید.
پزشک احتمالا تست G6PD روی نوزاد انجام خواهد داد.
قرص کینین (Quinine)در کودکان
کینین
اثربخشی و ایمنی کینین در کودکان زیر 16 سال به اثبات نرسیده است، قبلا از مصرف حتما با پزشک مشورت کنید.
تداخل دارویی قرص کینین (Quinine)
کینین ممکن است با بسیاری از داروها تداخل داشته باشد از جمله:
استازولامید، بی کربنات سدیم
آمینوفیلین، تئوفیلین
داروهای درمان سرطان مانند آرسنیک تری اکسید، واندتانیب، ایماتینیب
این دارو ممکن است با آزمایش های خاص همچون تست های ادرار خاص کاتکول آمین ها، پروتئین و استروئیدها تداخل داشته باشد و باعث تغییر نتیجه شود. قبل از آزمایش درباره داروهای مصرفی به مسئول آزمایشگاه اطلاع دهید.
مگر در مواردی که پزشک دستور دیگری دهد می توانید در طول دوره درمان یک رژیم غذایی عادی داشته باشید و به فعالیت های معمولی زندگی خود بپردازید.
توجه: موارد ذکر شده در بالا کامل نمی باشد و داروهای ذکر شده ممکن است با اسامی تجاری دیگری عرضه شده باشد، بنابراین برای جلوگیری از هر گونه تداخل دارویی توصیه می شود قبل از مصرف کینین حتما پزشک را از لیست تمام داروهای مصرفی شیمیایی و گیاهی، مکمل ها، ویتامین ها و غیره مطلع کنید.
کینین از داروهای تجویزی است که تنها توسط پزشک و با توجه به شرایط پزشکی بیمار تعیین می شود، از مصرف خودسرانه یا کاهش و افزایش مصرف این دارو اجتناب کنید و حتما قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید.
دوز و طول دوره درمان با کینین به شرایط پزشکی، منطقه آلودگی، سایر داروهایی که برای درمان مالاریا مصرف می کنید و پاسخ بدن به درمان بستگی دارد و در کودکان با توجه به وزن آن ها تعیین می شود.
ممکن است پزشک دوز مصرف کینین را هر 8 ساعت برای 3 تا 7 روز تجویز می کند.
اگر به زودی عمل جراحی یا دندانپزشکی در پیش دارید یا قرار است آزمایش خاصی بدهید با پزشک صحبت کنید، ممکن است نیاز به قطع موقتی مصرف دارو باشد.
در صورت فراموش کردن یک نوبت دارو، سعی کنید به محض یادآوری آن را مصرف کنید اما اگر بیش از چهار ساعت از نوبت گذشته از مصرف خودداری و از دو برابر کردن دوز در نوبت بعدی اجتناب کنید.
مصرف قرص ایندیناویر Indinavir و نام تجاری: (کریکسیوان) از داروهای ضد ویروس و ضد ایدز است که به گروه دارویی مهار کننده های پروتئاز تعلق داشته و به همراه سایر داروهای ایدز برای کنترل عفونت HIV تجویز می شود.
ایندیناویر با کاهش تکثیر ویروس HIV و سطح آن در بدن به بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن کمک می کند.
موارد مصرف قرص ایندیناویر Indinavir
ایندیناویر
ایندیناویر برای بهبود علائم بیماری ایدز تجویز می شود اما آن را درمان نمی کند و مانع انتقال ویروس به دیگران نمی شود، بنابراین لازم است بیمار همواره به نکات ایمنی برای پیشگیری از سرایت ویروس HIV به دیگران توجه داشته باشد.
این دارو احتمال بروز عوارض جانبی ایدز مانند عفونت جدید یا سرطان را کاهش می دهد و کیفیت زندگی فرد را بهبود می بخشد.
اغلب برای افزایش سطح ایندیناویر در بدن این دارو به همراه مهار کننده پروتئاز دیگری به نام ریتوناویر تجویز می شود.
نکته مهم: داروی ایندیناویر ممکن است با اسامی تجاری گوناگونی در بازار عرضه شود که در این مطلب تنها به یکی از آن ها اشاره شده است.
نحوه مصرف قرص ایندیناویر Indinavir
ایندیناویر به صورت خوراکی به همراه یک لیوان آب کامل (240 میلی لیتر) و با معده خالی مصرف می شود، سعی کنید این دارو را حداقل 1 ساعت قبل یا 2 ساعت بعد از غذا میل کنید.
برای مصرف این دارو دقیقا طبق تجویز پزشک عمل کنید.
در صورت بروز ناراحتی معده می توانید آن را با مایعات دیگر مانند شیر بدون چربی، آب سیب، قهوه یا چای یا یک وعده غذایی سبک مانند برشتوک با شیر بدون چربی و شکر یا نان تست با ژله میل کنید.
از مصرف ایندیناویر به همراه غذاهای سرشار از کالری، چربی و پروتئین اجتناب کنید، این مواد غذایی عوارض جانبی دارو را افزایش می دهند.
اگر پزشک تجویز کرده در دوره مصرف ایندیناویر، داروی ریتوناویر نیز مصرف شود هر دو را همزمان میل کنید.
برای کاهش خطر ابتلا به سنگ کلیه در دوره مصرف این دارو روزانه حداقل 6 لیوان کامل آب یا مایعات دیگر بنوشید.
مقدار مصرف این دارو به وزن، عملکرد کبد، وضعیت پزشکی، سایر داروهای مصرفی و واکنش بدن به درمان بستگی دارد.
برای اثربخشی بهتر ایندیناویر توصیه می شود آن را در فواصل زمانی مساوی و هر روز در همان ساعت مصرف کنید.
قرص ایندیناویر
ایندیناویر
بسیار مهم است که ایندیناویر و سایر داروهای ایدز را دقیقا طبق دستور پزشک مصرف کنید و از کاهش یا افزایش دوز مصرفی یا قطع آن حتی برای مدتی کوتاه اجتناب کنید مگر آن که پزشک توصیه کرده باشد. این کار باعث افزایش سطح ویروس HIV در بدن، سخت تر شدن درمان عفونت و افزایش عوارض جانبی آن می شود.
در صورت بروز علائم آلرژیک همچون کهیر، تنفس دشوار، ورم صورت، لب ها، زبان یا گلو با اورژانس تماس بگیرید.
در صورت بروز علائم زیر فورا با پزشک تماس بگیرید:
ادرار دردناک یا دشوار
اختلالات گلبول های خون با علائمی همچون پوست رنگ پریده یا زرد، تب، تیره شدن رنگ ادرار، گیجی یا ضعف
قند خون بالا با علائم افزایش تشنگی، افزایش ادرار، گرسنگی، خشکی دهان، بوی دهان میوه ای، خواب آلودگی، خشکی پوست، تاری دید، کاهش وزن
علائم سنگ کلیه مانند درد در ناحیه پهلو یا کمر، ادرار درناک یا مشکل در ادرار کردن، مشاهده خون در ادرار
مشکلات کبدی با علائم حالت تهوع، درد معده، خارش، احساس خستگی، از دست دادن اشتها، ادرار تیره، مدفوع به رنگ خاک رس، زردی (زرد شدن پوست یا چشم)
اگر یک داروی کلسترول استاتین مصرف می کنید و دچار علائم زیر شده اید: درد ناگهانی عضلانی یا ضعف به خصوص اگر تب دارید، خستگی غیر معمول و تیره شدن رنگ ادرار
ایندیناویر با تغییر عملکرد سیستم ایمنی بدن ممکن است خطر ابتلا به برخی عفونت ها یا اختلالات خود ایمنی را افزایش دهد که علائم آن گاهی هفته ها یا ماه ها بعد از شروع مصرف این دارو ظاهر می شود. در صورت مشاهده این علائم به پزشک خود اطلاع دهید:
علائم عفونت جدید از جمله تب، تعریق شبانه، متورم شدن، زخم دهان، اسهال، درد معده، کاهش وزن
درد قفسه سینه به خصوص هنگام نفس کشیدن، سرفه خشک، خس خس سینه، احساس تنگی نفس
تبخال، زخم در ناحیه تناسلی یا مقعد
ضربان قلب سریع، احساس اضطراب یا تحریک پذیری، ضعف یا احساس خستگی، مشکلات تعادل بدن یا حرکت چشم
مشکل در صحبت کردن یا بلع، درد کمر شدید، از دست دادن کنترل مثانه یا روده
ورم در گردن یا گلو (بزرگ شدن غده تیروئید)، تغییرات در قاعدگی، ناتوانی جنسی، از دست دادن علاقه به رابطه جنسی
ایندیناویر
ایندیناویر
برخی عوارض شایع ایندیناویر عبارتند از:
درد معده، تهوع، استفراغ، اسهال
سوء هاضمه، سوزش سر دل
تغییر در اشتها
سردرد، سرگیجه، احساس ضعف یا خستگی
درد پشت
راش های پوستی، خارش، پوست خشک
تغییر در حس چشایی
علائم سرماخوردگی مانند گرفتگی بینی، عطسه، گلو درد
تغییرات در اندازه و یا محل چربی های بدن به خصوص بازوها، پاها، صورت، گردن، سینه و کمر
موارد ذکر شده لیست کامل عوارض جانبی ایندیناویر نمی باشد، توصیه می شود در صورت مشاهده هر گونه علائم مشکوک با پزشک مشورت کنید.
موارد احتیاطی مصرف قرص ایندیناویر Indinavir
قبل از مصرف ایندیناویر در صورت حساسیت به این دارو یا هر گونه آلرژی دیگر به پزشک اطلاع دهید.
قبل از استفاده سابقه پزشکی خود را در اختیار پزشک قرار دهید به خصوص اگر از مشکلات یا بیماری های زیر رنج برده یا می برید:
– بالا بودن چربی خون (کلسترول یا تری گلیسیرید خون) – دیابت – هموفیلی – مشکلات کلیوی (از جمله سنگ کلیه) – مشکلات قلبی (بیماری عروق کرونری، حمله قلبی) – مشکلات کبدی
قبل از عمل جراحی لیست داروهای خود را در اختیار پزشک یا دندانپزشک قرار دهید. گاهی لازم است مدتی قبل از عمل جراحی مصرف این دارو قطع شود.
کودکان ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو به خصوص اثرات آن روی کلیه مانند سنگ کلیه حساسیت بیشتری داشته باشند.
قرص ایندیناویر Indinavir در بارداری
زنان باردار لازم است قبل از استفاده از ایندیناویر با پزشک خود مشورت کنند. درمان می تواند خطر انتقال عفونت به نوزاد را کاهش دهد.
در صورت بارداری یا قصد باردار شدن به پزشک اطلاع دهید.
قرص ایندیناویر Indinavir در شیردهی
مشخص نیست ایندیناویر به شیر مادر منتقل می شود یا خیر، اما از آن جا که شیر مادر ویروس HIV را به نوزاد انتقال می دهد مادران مبتلا لازم است از شیردهی اجتناب کنند.
قرص ایندیناویر Indinavir در کودکان
مصرف ایندیناویر در افراد کمتر از 18 سال تایید نشده است.
همه چیز درمورد قرص ایندیناویر Indinavir
تداخل دارویی ایندیناویر
بسیاری از داروها ممکن است با ایندیناویر تداخل داشته باشند، از جمله:
کوئتیاپین
ریفامپین
مخمر سنت جان
داروهای قلبی یا فشار خون از جمله آملودیپین، فلودیپین، نیفدیپین، نیکاردیپین، کینیدین
داروهای کلسترول مانند آترووستاتین، روزوواستاتین
داروی اختلال عملکرد نعوظ مانند سیلدنافیل، تادالافیل، وردنافیل
سایر داروهای ایدز مانند آتازاناویر، دلاویردین، افاویرنز، نلفیناویر، نویراپین، ریتوناویر، ساکویناویر
داروی تشنج مانند کاربامازپین، فنوباربیتال، فنی توئین
داروهای استروئیدی مانند دگزامتازون، پردنیزون و غیره
بنزودیازپین های خاص مانند آلپرازولام، میدازولام، تریازولام
کونیواپتان
التریپتان
آلکالوئیدهای ارگوت مانند دی هیدرو ویتامین، ارگونوین، ارگوتامین، مترژین ایتالین
یک داروی ترکیبی خاص HIV شامل (الویتگراویر/کوبیکیستات/امتریسیتابین/تنوفوویر)
ارلیستات
پیموزاید
رانولازین
آسوناپرویر
فلیبانسرین
لورازیدون
رگورافنیب
ترازودون
مسدود کننده های کلسیم خاص مانند نیفدیپین، فلودیپین، نیکاردیپین
توجه: در صورت مصرف داروی دیانوزین، آن را 1 ساعت قبل یا 1 ساعت بعد از ایندیناویر و با معده خالی میل کنید.
توجه: موارد ذکر شده در بالا کامل نمی باشد و داروهای ذکر شده ممکن است با اسامی تجاری دیگری عرضه شده باشد، بنابراین برای جلوگیری از هر گونه تداخل دارویی توصیه می شود قبل از مصرف ایندیناویر حتما پزشک را از لیست تمام داروهای مصرفی شیمیایی و گیاهی، مکمل ها، ویتامین ها و غیره مطلع کنید.
دوز مصرف قرص ایندیناویر Indinavir
دوز مصرف ایندیناویر با توجه به شرایط پزشکی بیمار تعیین می شود، از مصرف خودسرانه یا کاهش و افزایش مصرف این دارو اجتناب کنید و حتما قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید.
دوز مصرف ایندیناویر معمولا هر 8 ساعت و سه بار در شبانه روز است که توسط پزشک تعیین می شود.
در دوره مصرف این دارو به آزمایش هایی نظیر آزمایش کبد، بار ویروسی، شمارش سلول های T، تری گلیسیرید یا کلسترول، قند خون نیاز است که به صورت دوره ای و منظم انجام می شوند.
پروسه درمان ایدز معمولا با ترکیبی از داروها انجام می شود که لازم است دقیقا طبق دستور پزشک مصرف شوند. افراد مبتلا به ایدز باید تحت مراقبت پزشکی قرار داشته باشند.
در صورت فراموش کردن یک نوبت بلافاصله بعد از یادآوری دارو را مصرف کنید اما اگر بیش از 2 ساعت از نوبت آن گذشته از مصرف خودداری و از دو برابر کردن دوز در نوبت بعدی اجتناب کنید.
اکاربوز یاآکاربوز (با نام انگلیسی: Acarbose و نام تجاری: پریکوز) از قرص های ضد دیابت خوراکی متعلق به گروه دارویی مهارکننده های آلفا گلوکوزیداز است که در کنار رژیم غذایی سالم و برنامه ورزشی برای کنترل قند خون در افراد مبتلا بهدیابت نوع 2 تجویز می شود.
این دارو با کند کردن تجزیه و جذب کربوهیدرات غذاها در روده عمل کرده و باعث کاهش قند خون بعد از خوردن غذا می شود.
آکاربوز گاهی به همراه سایر داروهای دیابت تجویز می شود.
موارد مصرف آکاربوز
آکاربوز برای کنترل بیماری دیابت نوع 2 تجویز می شود و مصرف آن به همراه سبک زندگی سالم می تواند خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی یا کشنده دیابت نوع 2 را کاهش دهد.
در برخی موارد ممکن است پزشک از این دارو برای درمان دیابت نوع 1 (زمانی که بدن انسولین تولید نمی کند) و سندرم تخمدان پلی کیستیک نیز استفاده کند.
نکته مهم: داروی آکاربوز ممکن است با اسامی تجاری گوناگونی در بازار عرضه شود که در بالا تنها به یکی از آن ها اشاره شده است.
نحوه مصرف آکاربوز
آکاربوز به صورت خوراکی و طبق دستور پزشک که معمولا 3 بار در روز می باشد در ابتدای هر وعده غذایی مصرف می شود.
برای کاهش عوارض جانبی ممکن است پزشک با دوز کم این دارو شروع کرده و به تدریج دوز مصرف را افزایش دهد.
برای اثربخشی بهتر دارو آن را به طور منظم مصرف کنید، از افزایش یا کاهش دوز بدون مشورت با پزشک اجتناب کنید.
حتی اگر احساس خوبی دارید به مصرف دارو ادامه داده و بدون مشورت با پزشک مصرف آن را قطع نکنید.
در صورتی که وضعیت شما بهتر نشده یا علائم تشدید پیدا کند – افت یا افزایش قند خون – به پزشک اطلاع دهید.
عوارض جانبی آکاربوز
آکاربوز
در صورت بروز علائم آلرژیک همچون کهیر، مشکل تنفسی، ورم صورت، لب ها، زبان یا گلو با اورژانس تماس بگیرید.
در صورت بروز علائم زیر بعد از مصرف دارو بلافاصله با پزشک تماس بگیرید:
یبوست شدید
درد شدید معده، اسهال آبکی یا خونی
کبودی آسان، خونریزی غیر طبیعی در بینی، دهان، واژن یا روده، لکه های بنفش یا قرمز زیر پوست
مشکلات کبدی با علائمی همچون تهوع، درد معده فوقانی، خارش، احساس خستگی، از دست دادن اشتها، تیره شدن ادرار، مدفوع به رنگ خاک رس، زردی (زرد شدن چشم یا پوست)
برخی عوارض جانبی شایع آکاربوز عبارتند از:
ناراحتی معده، گاز، نفخ
اسهال خفیف
راش پوستی خفیف یا خارش
موارد ذکر شده لیست کامل عوارض جانبی آکاربوز نمی باشد، توصیه می شود در صورت مشاهده هر گونه علائم مشکوک با پزشک مشورت کنید.
موارد احتیاطی مصرف آکاربوز
آکاربوز
قبل از مصرف آکاربوز در صورت حساسیت به این دارو یا هر گونه آلرژی دیگر به پزشک اطلاع دهید.
قبل از استفاده سابقه پزشکی خود را در اختیار پزشک قرار دهید به خصوص اگر از مشکلات یا بیماری های زیر رنج برده یا می برید:
– مشکلات روده ای مانند بیماری التهابی روده، انسداد یا زخم روده – مشکلات کلیوی – بیماری کبدی – مشکلات معده یا هضم – کتواسیدوز دیابتی
قبل از عمل جراحی لیست داروهای خود را در اختیار پزشک یا دندانپزشک قرار دهید.
در دوره مصرف این دارو گاهی به دلیل افزایش شدید قند خون یا افت آن ممکن است دچار تاری دید، سرگیجه یا خواب آلودگی شوید بنابراین تا زمانی که تحت تاثیر دارو هستید از رانندگی، کار با ماشین آلات سنگین و هر کاری که نیاز به هوشیاری کامل دارد اجتناب کنید.
در دوره مصرف آکاربوز از مصرف الکل اجتناب کنید زیرا خطر افت قند خون را افزایش می دهد.
در شرایط فشار یا استرس، تب، عفونت، آسیب دیدگی ها یا عمل جراحی کنترل قند خون دشوارتر است، در این شرایط با پزشک مشورت کنید زیرا ممکن است نیاز به تغییر برنامه درمانی، داروها یا آزمایش قند خون داشته باشید.
در دوره درمان با آکاربوز ممکن است نیاز به آزمایش هایی همچون آزمایش عملکرد کلیه و کبد و هموگلوبین A1c باشد.
آکاربوز در بارداری
مصرف آکاربوز در دوران بارداری تنها در مواقعی که واقعا نیاز است و زیر نظر پزشک امکان پذیر می باشد. به نظر نمی رسد این دارو به جنین آسیب برساند با این حال مطالعات انجام شده در این زمینه کافی نمی باشد بنابراین اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید حتما با پزشک مشورت کنید.
در برخی موارد بارداری باعث بروز دیابت یا تشدید آن شود. در مورد برنامه کنترل قند خون در دوره بارداری با پزشک صحبت کنید.
آکاربوز در شیردهی
هنوز مشخص نشده آکاربوز به شیر مادر منتقل می شود یا خیر، قبل از شیردهی با پزشک مشورت کنید.
آکاربوز در کودکان
ایمنی یا اثر بخشی آکارپوز در کودکان و نوجوانان کمتر از 18 اثبات نشده و مصرف آن در این افراد بدون تجویز پزشک توصیه نمی شود.
آکاربوز برای لاغری و کاهش وزن
گفته شده مصرف آکاربوز در افراد مبتلا به دیابت 2 به کاهش وزن کمک می کند اگرچه نتایج مطالعات قطعی نیست اما به نظر می رسد مصرف این دارو در طولانی مدت باعث کاهش وزن متوسط در این افراد شده است.
قرص آکاربوز
محققان گمان می کنند علت این مسئله این است که افراد مبتلا به دیابت در دوره مصرف آکاربوز از سایر داروهای دیابت – که ممکن است باعث افزایش وزن شوند – کمتر استفاده می کنند، همچنین با مصرف این دارو انرژی بیشتری برای هضم برخی غذاها در بدن مصرف می شود.
برای افت قند خون ناشی از مصرف آکاربوز چه کنیم؟
یکی از عوارض جانبی احتمالی آکاربوز افت قند خون (هیپوگلیسمی) می باشد، به نظر نمی رسد این دارو به تنهایی باعث افت شدید قند خون شود اما مصرف آن به همراه سایر داروهای دیابت ممکن است مشکل ایجاد کند.
در دوره مصرف داروهای دیابت از جمله آکاربوز باید با علائم افت یا افزایش بیش از حد قند خون اطلاع داشته باشید تا در صورت بروز این موارد بدانید چه کنید.
آکاربوز
آکاربوز
برخی علائم افت قند خون شامل سردرد، گرسنگی، تعریق گیجی، تحریک پذیری، سرگیجه یا احساس لرزش می باشد و از علائم افزایش قند خون می توان به افزایش تشنگی، افزایش ادرار، گرسنگی، خشکی دهان، بوی دهان میوه ای، خواب آلودگی، خشکی پوست، تاری دید و کاهش وزن اشاره کرد.
نکته مهم: در صورت افت قند خون به دلیل مصرف آکاربوز، مصرف قندهای ساکارز تاثیری نخواهد داشت، در این شرایط استفاده از یک منبع دکستروز (دی گلوکز) مانند عسل، خرما، کشمش، آلو، آلو خشک، انگور یا قرص های گلوکز بهتر عمل می کند.
در صورتی که دچار هیپوگلیسمی شدید شوید و امکان خوردن یا نوشیدن مواد غذایی نباشد پزشک اورژانس از تزریق گلوکاگون استفاده خواهد کرد.
آنزیم های گوارشی کمک هضم مانند پانکراتین، آمیلاز و لیپاز می توانند جذب آکاربوز در بدن را کاهش دهند و در دوره مصرف آکاربوز باید از محصولات حاوی این آنزیم ها خودداری شود، از جمله:
مصرف داروهای مسدودکننده بتا (مانند متوپرولول، پروپرانولول، قطره چشم گلوکوم مانند تیمولول) ممکن است از ضربان قلب کوبنده یا سریع که معمولاً هنگام افت قند خون (هیپوگلیسمی) رخ می دهد پیشگیری کنند، این داروها سایر علائم قند خون پایین مانند سرگیجه، گرسنگی یا تعریق را برطرف نمی شوند.
توجه: موارد ذکر شده در بالا کامل نمی باشد و داروهای ذکر شده ممکن است با اسامی تجاری دیگری عرضه شده باشد، بنابراین برای جلوگیری از هر گونه تداخل دارویی توصیه می شود قبل از مصرف آکاربوز حتما پزشک را از لیست تمام داروهای مصرفی شیمیایی و گیاهی، مکمل ها، ویتامین ها و غیره مطلع کنید.
آکاربوز یک داروی تجویزی است و دوز مصرف آن تنها توسط پزشک و با توجه به شرایط پزشکی بیمار تعیین می شود، از مصرف خودسرانه یا کاهش و افزایش مصرف این دارو اجتناب کنید و حتما قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید.
آکاربوز به شکل قرص و معمولا در ابتدای وعده غذایی و 3 بار در روز تجویز می شود. دوز مصرف این دارو به شرایط پزشکی، وزن و واکنش بدن به درمان بستگی دارد.
احتمالا نیاز است بعد از خوردن غذا سطح قند خون خود را کنترل کنید و اطلاعات را در اختیار پزشک قرار دهید تا در صورت نیاز تغییر دوز انجام شود. هدف این است که پزشک کمترین دوز با حداقل عوارض جانبی و بیشترین تاثیر را تعیین و تجویز کند.
افرادی که وزن آن ها کمتر از 60 کیلوگرم است نباید بیش از 150 میلی گرم آکاربوز در طول روز (50 میلی گرم در هر وعده غذایی) مصرف کنند و لازم است کلیه بیماران از مصرف بیش از 300 میلی گرم آکاربوز در طول روز اجتناب کنند.
در صورت فراموش کردن یک دوز اگر تنها 15 دقیقه از شروع وعده غذایی تان گذشته است بلافاصله قرص را مصرف کنید در غیر این صورت لازم است آن را همراه میان وعده یا وعده غذایی دیگر میل کنید.
اگر به زمان نوبت بعدی نزدیک هستید از مصرف خودداری و از دو برابر کردن دوز در نوبت بعدی اجتناب کنید.
عوارض مصرف بیش از حد آکاربوز
در صورت مصرف بیش از حد آکاربوز بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید. در این مواقع به مدت 4 تا 6 ساعت از خوردن یا نوشیدن مواد غذایی حاوی کربوهیدرات اجتناب کنید.
ریمانتادین ( نام تجاری: فلومادین و با نام انگلیسی: Rimantadine) نوعی داروی ضد ویروسی است که برای پیشگیری یا درمان نوع خاصی از ویروس آنفلوآنزا (آنفلوآنزای نوع A) استفاده می شود.
این دارو باعث توقف رشد ویروس آنفلوآنزا می شود.
موارد مصرف ریمانتادین
ریمانتادین به کاهش شدت علائم آنفلوآنزای نوع A کمک کرده و دوره درمان آن را کاهش می دهد.
این دارو برای پیشگیری و درمان آنفلوآنزای نوع A در بزرگسالان بالاتر از 17 سال و پیشگیری از آن در کودکان بین 1 تا 16 سال تجویز می شود.
مصرف این دارو در افرادی که در معرض ابتلا به آنفلوآنزای نوع A قرار گرفته اند به پیشگیری از ابتلا کمک می کند اما جایگزین واکسن آنفلوآنزا نمی باشد.
برای کاهش احتمال ابتلا به آنفلوآنزا لازم است در صورت امکان هر سال یک بار واکسیناسیون انجام شود.
ناگفته نماند مرکز کنترل و پیشگیری بیماری ها در آمریکا توصیه کرده از این دارو برای درمان یا پیشگیری از آنفلوآنزای A استفاده نشود زیرا ویروس آنفلوآنزای A فعلی در ایالات متحده در برابر آن مقاوم است.
به طور کلی برخی گونه های آنفلوآنزا به ریمانتادین مقاوم هستند و نمی توان در همه موارد از این دارو استفاده کرد.
نکته مهم: داروی ریمانتادین ممکن است با اسامی تجاری گوناگونی در بازار عرضه شود که در این مطلب تنها به یکی از آن ها اشاره شده است.
نحوه مصرف ریمانتادین
ریمانتادین
ریمانتادین به صورت خوراکی با یا بدون غذا طبق دستور پزشک مصرف می شود، هنگام مصرف به برچسب دستورالعمل دارو نیز دقت داشته باشید.
این دارو را با یک لیوان آب کامل مصرف کنید.
از افزایش دوز یا مصرف این دارو در دوره طولانی تر از آن چه پزشک تجویز کرده اجتناب کنید.
دوز مصرف این دارو بر اساس وضعیت پزشکی و پاسخ به درمان تعیین می شود. در کودکان نیز مقدار مصرف با توجه به وزن بدن می باشد.
در صورت قرار گرفتن در معرض آنفلوآنزا یا بروز علائم آن هر چه سریع تر زیر نظر پزشک مصرف این دارو را شروع کنید و دوره درمان را به پایان برسانید. قطع زود هنگام ریمانتادین می تواند باعث ادامه یافتن رشد ویروس شده و به تشدید عفونت ناشی از آنفلوآنزا منجر شود.
برای مصرف شربت ریمانتادین از قاشق مخصوص دوز استفاده کنید.
در صورت ادامه دار شدن علائم یا تشدید آن با پزشک مشورت کنید.
در صورت بروز علائم آلرژیک همچون کهیر، مشکل تنفسی، ورم صورت، لب ها، زبان یا گلو با اورژانس تماس بگیرید.
در صورت بروز علائم زیر بعد از مصرف ریمانتادین با پزشک تماس بگیرید:
خواب آلودگی شدید یا اگر با وجود احساس هوشیاری ناگهان به خواب بروید
احساس سبکی سر مانند حالت غش کردن
افسردگی، بی قراری، پرخاش گری، تغییرات رفتاری، توهم، افکار مربوط به صدمه زدن به خود
تشنج
برخی عوارض شایع ریمانتادین عبارتند از:
حالت تهوع، استفراغ، کاهش اشتها، درد معده
خشکی دهان
مشکلات خواب (بی خوابی)
سرگیجه
توجه داشته باشید:
احتمال بروز عوارض جانبی همچون سردرد، سرگیجه، احساس ضعف یا خستگی، اضطراب، استفراغ و درد معده در افراد مسن بیشتر است.
موارد ذکر شده لیست کامل عوارض جانبی ریمانتادین نمی باشد، توصیه می شود در صورت مشاهده هر گونه علائم مشکوک با پزشک مشورت کنید.
موارد احتیاطی مصرف ریمانتادین
قبل از مصرف ریمانتادین در صورت حساسیت به این دارو یا آمانتادین یا هر گونه آلرژی دیگر به پزشک اطلاع دهید.
قبل از استفاده سابقه پزشکی خود را در اختیار پزشک قرار دهید به خصوص اگر از مشکلات یا بیماری های زیر رنج برده یا می برید:
– بیماری کبدی – بیماری کلیوی – تشنج
ریمانتادین
این دارو ممکن است باعث سرگیجه یا خواب آلودگی شود و مصرف الکل و ماری جوانا می تواند آن ها را تشدید کند، تا زمانی که تحت تاثیر دارو هستید از رانندگی، کار با ماشین آلات سنگین و هر کاری که نیاز به هوشیاری کامل دارد اجتناب کنید.
از آن جا که این دارو توسط کلیه ها دفع می شود و عملکرد کلیه با افزایش سن کاهش می یابد مصرف آن در افراد مسن ممکن است باعث بروز سردرد، سرگیجه یا ضعف شود.
از مصرف الکل اجتناب کرده و در صورت مصرف ماری جوانا با پزشک مشورت کنید.
قبل از عمل جراحی لیست داروهای خود را در اختیار پزشک یا دندانپزشک قرار دهید.
در دوره درمان از تماس نزدیک با افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند مانند بیمارانی که استروئید مصرف می کنند، تحت درمان سرطان هستند، از اختلالات مغز استخوان رنج می برند یا به بیماری همچون ایدز مبتلا هستند اجتناب کنید، در صورتی که به نوعی آنفلوآنزای مقاوم به این دارو مبتلا هستید ممکن است به راحتی آن را به افراد با سیستم ایمنی ضعیف انتقال دهید.
ریمانتادین در بارداری
مصرف ریمانتادین در دوران بارداری ممکن است برای جنین مضر باشد، اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید به پزشک اطلاع دهید.
لازم به ذکر است مصرف این دارو در دوران حاملگی تنها در مواقعی که واقعا نیاز است و زیر نظر پزشک امکان پذیر می باشد.
مشخص نشده ریمانتادین به شیر مادر منتقل می شود یا خیر، با این حال از آن جا که داروهای مشابه آن ها به شیر مادر منتقل شده و اثرات بدی روی نوزاد داشته اند توصیه می شود قبل از شیردهی حتما با پزشک مشورت کنید.
قبل از مصرف ریمانتادین در صورت استفاده از هر یک از داروهای زیر با پزشک مشورت کنید:
سایمتیدین
آسپرین یا استامینوفن
واکسن آنفلوآنزای استنشاقی
توجه داشته باشید:
در صورتی که تحت درمان با ریمانتادین هستید تا 48 ساعت بعد از قطع این دارو از واکسن آنفلوآنزای استنشاقی استفاده نکنید زیرا این دارو باعث کاهش اثر واکسن می شود.
قبل از مصرف ریمانتادین، در صورتی که طی 14 روز گذشته واکسن زنده آنفلوآنزا (واکسن آنفلوآنزای استنشاقی) دریافت کرده اید به پزشک اطلاع دهید.
فلومادین
مصرف همزمان این دارو با سایر داروهای خواب آور ممکن است خواب آلودگی را تشدید کند، قبل از استفاده از داروهای مسکّن خواب آور، قرص های خواب، شل کننده های عضلانی، داروهای ضد اضطراب و ضد تشنج با پزشک مشورت کنید.
توجه: موارد ذکر شده در بالا کامل نمی باشد و داروهای ذکر شده ممکن است با اسامی تجاری دیگری عرضه شده باشد، بنابراین برای جلوگیری از هر گونه تداخل دارویی توصیه می شود قبل از مصرف ریمانتادین حتما پزشک را از لیست تمام داروهای مصرفی شیمیایی و گیاهی، مکمل ها، ویتامین ها و غیره مطلع کنید.
دوز مصرف ریمانتادین تنها توسط پزشک و با توجه به شرایط پزشکی بیمار تعیین می شود، از مصرف خودسرانه یا کاهش و افزایش مصرف این دارو اجتناب کنید و حتما قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید.
تعیین دوز توسط پزشک انجام می شود اما ممکن است برای جلوگیری از آنفلوآنزا در کوکان کمتر از 10 سال یک بار در روز و برای کودکان و بزرگسالان بالای 10 سال نیز دو بار در روز تجویز شود.
در صورت فراموش کردن یک نوبت دارو، سعی کنید به محض یادآوری آن را مصرف کنید مگر آن که به نوبت بعدی نزدیک باشد، در این صورت از مصرف خودداری و از دو برابر کردن دوز در نوبت بعدی اجتناب کنید.
پوکی استخوان یکی از مهمترین بیماری های شایع در جهان است. در سراسر جهان، میلیون ها نفر از این بیماری رنج می برند، که در این میان سهم چمشگیری به زنان مسن اختصاص می یابد. در افرادی که به این عارضه مبتلا می شوند، استحکام استخوان ها تا حد قابل توجهی تخریب می شود. این باعث می شود که استخوان ها و ناپایدار و شکننده شوند. شما می توانید تمامی نکات مهم در خصوص دلایل، علائم، درمان و پیشگیری از پوکی استخوان را در این مقاله از بخش سلامتمجله اینترنتیماهتوتا بخوانید.
مروری مختصر بر پوکی استخوان
پوکی استخوان چیست؟ بیماری متابولیک استخوان ها، که در آن بافت استخوانی.به مرور شکننده تر می شود در واقع استخوان ها از بین می روند. افراد مبتلا به این عارضه استخوان هایشان راحت تر شکسته می شوند.
افراد مبتلا به پوکی استخوان در ابتدا اغلب شکایتی ندارد، اما با پیشرفت روند بیماری و بروز علائمی نظیر درد مداوم مانند کمردرد، شکستگی استخوان در صورت صدمات جزئی یا بدون هیچ دلیل قابل توضیحی (شکستگی های خود به خودی)، پشت قوز و کاهش قد افراد ناچار به مراجعه به پزشک می شوند.
دلایل پوکی استخوان
پوکی استخوان اولیه در سنین بالا و بعد از یائسگی (کمبود استروژن) رخ می دهد. پوکی استخوان ثانویه در نتیجه سایر بیماری ها یا داروها (پرکاری تیروئید، کورتیزون)ایجاد می شود.
درمان پوکی استخوان
از شیوه های معالجه ی این عارضه می توان به مواردی نظیر اقدامات غیر دارویی مانند ورزش کافی (ورزش، فیزیوتراپی)، تغذیه مناسب؛ مکمل های کلسیم و ویتامین d؛ داروهای پوکی استخوان (بیس فسفونات ها)؛ درمان بیماری های زمینه ای (در پوکی استخوان ثانویه) و یا جراحی شکستگی استخوان اشاره کرد.
پیش بینی بیماری پوکی استخوان
پوکی استخوان درمان خاصی ندارد. این امر باعث می شود که تشخیص زودرس و اقدام به درمان بسیار مهم تر شود. در غیر این صورت ریزش استخوان به پیشرفت خود ادامه خواهد داد، که این به معنی افزایش درد و شکستگی های مکرر استخوان است.
در پوکی استخوان چه اتفاقی رخ می دهد؟
استخوان ها از دو ساختار اصلی تشکیل شده اند:
بافت مخصوصی که به آن ها شکل و پایداری می بخشد (ماتریس) مواد معدنی مختلفی که در ماتریس گنجانیده شده اند (خصوصاً کلسیم و فسفات). بنابراین این ساختار ها استخوان را متراکم و تقویت می کنند.
استخوان ها به طور مداوم در حال بازسازی و تغییر شکل هستند تا با تغییر نیازها سازگار شوند. تا حدود 35 سالگی، به طور معمول بیشتر توده های استخوانی بازسازی شده اند. از سن 35 سالگی به بعد، جذب استخوان به تدریج غالب می شود و با افزایش سن تسریع می یابد. به عنوان مثال، افراد مسن سالم سالانه حدود 0.5 تا 1 درصد از وزن استخوان خود را از دست می دهند.
این متابولیسم طبیعی استخوان می تواند تحت تاثیر عوامل مختلف مختل شود. از جمله موارد دیگر، کمبود کلسیم، عدم ورزش و بیماری های مرتبط با هورمون می تواند بر مهار تشکیل استخوان و یا تقویت جذب استخوان تاثیرداشته باشند. در نتیجه، توده استخوان کاهش می یابد و باعث ایجاد پوکی استخوان در فرد می کند. افراد مسن عمدتا بیشتر مستعد ابتلا به این عارضه هستند. در موارد شدید، بیماران می توانند تا شش درصد از وزن استخوان خود را در یک سال از دست بدهند.
مروری مختصر بر پوکی استخوان
چگونه استخوان در پوکی استخوان تغییر می کند؟
در پوکی استخوان، ساختار حمایت کننده در استخوان به طور فزاینده ای مواد اصلی را از دست می دهد.
چه کسی به پوکی استخوان مبتلا می شود؟
پوکی استخوان معمولاً در سنین بالا اتفاق می افتد، و همانطور که در بالا توضیح دادیم، بیشتر خانم ها به این عارضه مبتلا می شوند. این بیماری زنان را به مراتب بیشتر از مردان تحت تأثیر قرار می دهد. به عنوان یک اقدام احتیاطی، تعیین چگالی استخوان برای خانم های 55 سال به بالا و آقایان 60 ساله و بالاتر توصیه می شود تا بتوانند در زمان مناسب اقدامات خاص در خصوص مقابله با بیماری را انجام دهند. اما تمامی افراد مسن به پوکی استخوان مبتلا نمی شوند. این امر تا حد زیادی به عوامل ژنتیکی و هورمونی، و همچنین به عادات سبک زندگی نیز بستگی دارد.
از آنجا که حرکت، به ویژه فشار بدنی، قدرت عضلات را از طریق تاندون ها به قسمت استخوان منتقل می کند. این به نوبه خود محرک را به قشر استخوان منتقل کرده و آن را تقویت می کند. بنابراین تمرین قدرت بر روی قشر استخوان تأثیر مثبت دارد، اما متأسفانه این امر تاثیری بر قسمت داخلی استخوان ندارد. وضعیت قسمت داخلی استخوان تا حد زیادی به هورمون های استروژن (در زنان) و تستوسترون (در مردان) بستگی دارد. بنابراین ورزش حداقل می تواند تا حدودی به تثبیت استخوان ها کمک کند.
تمرین وزنه برداری کنید، آب معدنی غنی از کلسیم بنوشید، این آب یکی از سالم ترین منابع کلسیم است. غالباً در معرض نور خورشید قرار بگیرید تا باتری های خود را با ویتامین d شارژ کنید. تمامی این موارد برای استحکام استخوان ها مهم هستند. با این وجود، تنها تعداد معدودی از افراد هستند که از نور خورشید برای بالا بردن میزان ویتامین d خود به میزان کافی استفاده می کنند. به همین دلیل مصرف ویتامین d به عنوان یک مکمل غذایی می تواند مفیدباشد. همچنین انجام آزمایش خون می تواند تشخیص دهد که آیا مصرف ویتامینd به عنوان یک مکمل امری ضروری است یا خیر.
حدود یک زن در میان سه زن بعد از یائسگی و یک مرد در پنج مرد بزرگتر از پوکی استخوان رنج می برند. تقریباً کلیه بیماران (95 درصد) به اصطلاح پوکی استخوان اولیه دارند: این بیماری یا به دلیل کمبود استروژن بعد از یائسگی (در زنان) یا با افزایش پوکی و ضعف استخوان در سنین بالاتر (هم مرد و هم زن) ایجاد می شود.
فقط در تعداد معدودی از بیماران مبتلا به این عارضه حدود (5 درصد) از بین رفتن استخوان ها در نتیجه سایر بیماری ها یا داروها (پوکی استخوان ثانویه)ایجاد می شود. بیش از نیمی از افراد مبتلا به پوکی استخوان ثانویه مرد هستند.
یک شکل خاص از این بیماری به نام پوکی استخوان گذرا وجود دارد. این بیماری عمدتاً بر مردان میانسال تاثیر می گذارد. اما امکان دارد که زنان را در سه ماهه آخر بارداری نیز مبتلا کند. پوکی استخوان گذرا درواقع به تخریب سریع و دردناک استخوان ها در نزدیکی مفصل گفته می شود. این نوع بیماری بیشتر مفصل ران تحت تأثیر قرار می دهد. افراد مبتلا به پوکی استخوان گذرا در مفاصل خود درد را احساس می کنند. این امر به حرکت دادن آن نقطه نیز بستگی دارد.
پوکی استخوان گذرا با استفاده از تصویربرداری از رزونانس مغناطیسی (mri) به طور واضح قابل تشخیص است. تورم گسترده (ادم) مغز استخوان درمجاورت مفصل به راحتی تشخیص داده می شود. پوکی استخوان گذرا پاسخی به این ورم مغز استخوان موضعی است. به همین دلیل به آن سندرم ادم مغز استخوان نیز گفته می شود. اینکه دقیقاً چه چیزی باعث ایجاد پوکی استخوان زودرس می شود هنوز مشخص نیست.
در این مورد نظریه هایی راجع به اختلالات گردش خون در استخوان ها، اضافه بار مفاصل لگن و تروما وجود دارد. مهمترین اقدام درمانی، رهایی کامل مفصل آسیب دیده است. این بیماری در بیشتر موارد بطور خودبخود در طی چند ماه بهبود می یابد (تا زمانی که عوارضی مانند استخوان شکسته رخ ندهد). درد ناشی از عارضه را می توان با داروهایی نظیر ایبوپروفن تسکین داد. طبق دانش فعلی، پوکی استخوان زودرس منجر به بیماری دائمی (مزمن) نمی شود.
علائم بیماری پوکی استخوان
پوکی استخوان معمولاً به آرامی بروز می کند. بنابراین، افراد مبتلا معمولاً شکایتی ندارند. فقط در دوره بعدی این بیماری، علائمی مانند درد کمر و زانو درد ایجاد می شود. هرچند آن ها اغلب به عنوان اولین علائم پوکی استخوان شناخته نمی شوند.
برخی از بیماران دچار شکستگی استخوان می شوند: آن ها اغلب دارای جراحات جزئی هستند. حتی یک سقوط کوچک، می تواند منجر به شکستگی ساعد شود. شکستگی های خود به خود استخوان بدون هیچ دلیل مشخص نیز علائم اولیه پوکی استخوان هستند.
در مرحله پیشرفته پوکی استخوان، شکستگی های بیشتر و بدون علت استخوان ها اتفاق می افتند. علائم معمولی پوکی استخوان غالباً شکستگی استخوان های نزدیک لگن (مانند شکستگی های استخوان ران)، شکستگی های بازو فوقانی و تحتانی و اندام های مهره ای (ستون فقرات) است.
شکستگی ستون فقرات
گاهی اوقات ستون فقرات در پوکی استخوان به آرامی فرو می ریزد. افراد مبتلا به پوکی استخوان اغلب متوجه چیزی نمی شوند. این “شکستگی ها هیچ دردی را ایجاد نمی کنند. بنابراین آن ها اغلب شناخته نمی شوند و بدون درمان باقی می مانند. با این وجود، باعث کاهش اندازه بدن می شوند. شکستگی چندین مهره ی ستون فقرات بدن، حتی می تواند باعث کاهش قد چند سانتی متری فرد شود. علاوه بر این، می تواند باعث ایجاد قوزی پشت شود.
شکستگی حاد ستون فقرات نیز از علائم احتمالی پوکی استخوان به شمار می رود. بر خلاف شکستگی های قبلی فرد در اینجا به وضوح درد را احساس می کند. علاوه بر این، تحرک در زندگی روزمره را به طرز چشمگیری محدود می کند. به طور کلی، علائم زیر ممکن است نشان دهنده تخریب و ریزش مهره های ستون فقرات باشد:
شکستگی های گردن ران از جدی ترین عوارض پوکی استخوان است. علائمی مانند درد شدید در مفصل ران و ضعف مفاصل آسیب دیده پا نشانگر شکستگی گردن استخوان ران است. علاوه بر این، مفصل ران تحتانی دیگر نمی تواند حرکت کند.
حلقه ی شرور یا چرخه ی معیوب
با هر شکستگی، خطر شکستگی بیشتر افزایش می یابد. از ترس از شکستگی های تازه ، بیماران پوکی استخوان معمولاً هنگام راه رفتن ناامن و مضطرب می شوند و اغلب خود را پشتیبانی می کنند. این کار خطر سقوط را افزایش می دهد.
علاوه بر این، قدرت عضلات با افزایش سن کاهش می یابد. بسیاری از افراد مسن نمی توانند به خوبی بشنوند و ببینند. این عوامل تعادل را تحت تأثیر قرار می دهند و باعث می شود خطر سقوط افزایش یابد و حتی خطر شکستگی استخوان را بیشتر می کند. افراد آسیب دیده در یک حلقه ی شرور از ترس و ناامنی قرار می گیرند، خطر سقوط و شکستگی استخوان های جدید، که این باعث افزایش ترس فرد بیمار می شود.
علل و عوامل خطر پوکی استخوان
در اصل، دو گروه پوکی استخوان وجود دارد: پوکی استخوان اولیه و پوکی استخوان ثانویه (که بسیار نادر است).
علل پوکی استخوان اولیه
پوکی استخوان اولیه در زنان یائسه و در هر دو جنس در سنین بالاتر رخ می دهد:
از بین رفتن استخوان بعد از یائسگی (پوکی استخوان یائسگی) هورمونی است: تنظیم هورمون های جنسی زنانه (استروژن ها) و تأثیر کلسی تونین و ویتامین d در بدن از عوامل خطر این دسته محسوب می شوند. این دو هورمون برای تشکیل استخوان بسیار مهم هستند. در دوران یائسگی، تولید استروژن کاهش می یابد. به همین دلیل است که بسیاری از خانم ها بعد از آخرین دوره قاعدگی (یائسگی) دچار افت استخوان می شوند.
در مردان نیز هورمون های جنسی (مانند تستوسترون) برای متابولیسم استخوان مهم هستند. با این حال، تولید تستوسترون آن ها در سنین میانسالی متوقف نمی شوند. بنابراین پوکی استخوان در مردان از زنان کمتر دیده می شود. در سنین بالاتر، هر فرد توده استخوانی را بیشتر و بیشتر از دست می دهد. این می تواند باعث ایجاد پوکی استخوان در زنان و مردان شود. پزشکان از پوکی استخوان وابسته به پیری صحبت می کنند.
به طور کلی، عوامل خطر مختلفی از ابتلا به پوکی استخوان حمایت می کنند. تغذیه ای که بسیار مناسب استخوان نیست (به عنوان مثال رژیم غذایی کم کلسیم) و عدم ورزش اولین مواردی است که در اینجا ذکر می شود. به خصوص از سن 70 سالگی به بعد، کمبود تغذیه ای کلسیم و ویتامین d منجر به ریزش استخوان می شود.
به عنوان مثال، رژیم های غذایی نامناسب، مصرف زیاد قهوه، سوء استفاده از ملین ها و فسفات زیاد در مواد غذایی باعث می شودرمقدار کمی کلسیم و ویتامین d به استخوان ها برسد و در نتیجه فرد به پوکی استخوان مبتلا می شود. مصرف زیاد الکل و نیکوتین نیز از عوامل خطر برای از بین رفتن استخوان محسوب می شوند. پوکی استخوان نیز در برخی از خانواده ها شایع تر است. بنابراین کارشناسان گمان می کنند عوامل ژنتیکی نیز نقش دارند.
علل و عوامل خطر پوکی استخوان
علل پوکی استخوان ثانویه
برخلاف پوکی استخوان اولیه، پوکی استخوان ثانویه در نتیجه سایر بیماری ها یا درمان آن ها (داروها) ایجاد می شود. به عنوان مثال، پوکی استخوان ثانویه می تواند ناشی از تولید کورتیزون بیش از حد در بدن باشد. این چنین حالاتی در افرادی که به سندرم کوشینگ مبتلا هستند اتفاق می افتد چرا که این سندرم با تولید فراوان کورتیزون درمان می شود.
پرکاری تیروئید همچنین می تواند باعث بروز پوکی استخوان شود: هورمون های اضافه ی تیروئید باعث تسریع در متابولیسم و تقویت استخوان می شوند. غدد پاراتیروئید بیش فعال نیز اغلب به پوکی استخوان منجر می شود. دلیل این است که بیش از حد هورمون پاراتیروئید آزاد می شود. این هورمون یک آنتاگونیست کلسی تونین و ویتامین d است: کلسیم را از استخوان ها حل کرده و در نتیجه باعث تجزیه آن ها می شود.
سایر علل ثانویه پوکی استخوان
بیماری های مرتبط با هورمون مانند عملکرد غده ها (تخمدان ها، بیضه ها)، بیش فعالی قشر آدرنال، دیابت نوع 1
بیماری معده و روده از جمله بیماری کرون، کولیت اولسراتیو، عدم تحمل لاکتوز، بیماری سلیاک: استفاده از مواد مغذی مهمی مانند کلسیم مختل می شود.
تومورهای مزمن است (مانند متاستازهای استخوانی)
ضعف شدید مزمن کلیه (نارسایی کلیوی): در اینجا بدن مقدار زیادی کلسیم دفع می کند. برای جلوگیری از پایین آمدن سطح کلسیم خون، کلسیم از استخوان ها آزاد شده و در خون جذب می شود.
بیماری های روماتیسمی التهابی مانند آرتریت روماتوئید
سایر بیماری ها مانند بی اشتهایی یا سیروز کبد (سوء تغذیه باعث پوکی استخوان می شود)
داروها: به غیر از کورتیزون، داروهای دیگری نیز می توانند پوکی استخوان را تقویت کنند، به عنوان مثال ضد اسپاسم ها (داروهای ضد صرع)، سیکلوسپورین (پس از پیوند عضو، برای بیماری های پوستی)، هپارین (درمان طولانی مدت برای جلوگیری از ترومبوز) و برخی درمان های هورمونی ( مثلاً سرطان پروستات).
معاینه و تشخیص پوکی استخوان
اگر کوچکترین سوء ظن به پوکی استخوان مانند شکستگی استخوان بدون هیچ دلیل ظاهری (شکستگی خود به خود) وجود دارد، باید به پزشک مراجعه کنید. بایستی هرچه زودتر از بین رفتن استخوان ها درمان شود، و از پیشرفت بیماری جلوگیری شود. علاوه بر این، یک معاینه ی اساسی پوکی استخوان برای همه افرادی که در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به پوکی استخوان قرار دارند توصیه می شود. این معاینه چندین بخش تشکیل شده است:
اول از همه، پزشک تاریخچه بیمار را در خواست می کند. پزشک در مورد وضعیت کلی بیمار سؤالاتی را مطرح می کند. وی همچنین می پرسد که آیا این بیماری در زندگی روزمره محدودیتی را برای شما ایجاد می کند یا خیر، مثلا مواردی مانند، کمردرد، مشکل در بالا رفتن از پله ها، بلند کردن اجسام سنگین یا درد هنگام راه رفتن برای طولانی مدت طولانی را تجربه می کنید.
همچنین لازم است پزشک در مورد هرگونه استخوان شکسته یا ریزش در گذشته اطلاعاتی داشته باشد. علاوه بر این، پزشک سؤال خواهد کرد که آیا بیمار از بیماری های دیگری رنج می برد یا از دارو استفاده می کند.
این مرحله شامل یک معاینه بدنیمی شود. پزشک همچنین قد و وزن بیمار را اندازه گیری می کند. آزمایشات برای بررسی آمادگی جسمانی و تحرک استفاده می شود. یک روش “به موقع و سریع” است. پزشک از بیمار می خواهد از روی صندلی بلند شود، اندکی مکث کند، سه متر قدم بزند، دور بزند، برگردد و دوباره بنشیند.
او همچنین ممکن است از هرگونه وسایل پیاده روی که در غیر این صورت در زندگی روزمره استفاده می کند، استفاده کند. اگر بیمار بیش از 30 ثانیه برای انجام کار احتیاج داشته باشد، احتمالاً تحرک وی مختل شده است. سپس خطر سقوط وی افزایش می یابد.
اندازه گیری چگالی استخوان
اندازه گیری چگالی استخوان بخش مهمی از تشخیص پوکی استخوان است. از اشعه x با دوز کم برای تعیین تراکم استخوان در ستون فقرات کمر، کل استخوان ران و گردن استخوان ران استفاده می شود. مقادیر اندازه گیری شده (مقادیر t) با میانگین میانگین در گروه سنی مقایسه می شوند. اگر 2.5 واحد یا بیشتر از میانگین سنی متوسط باشند ، تعریف پوکی استخوان محقق می شود: بیمار مبتلا به پوکی استخوان است.
به طور کلی، سازمان بهداشت جهانی (who) بسته به ارزش t اندازه گیری تراکم استخوان چهار مرحله از دست دادن استخوان را تشخیص می دهد:
درجه 0. در این مرحله اولیه پوکی استخوان، محتوای معدنی استخوان ها با مقدار 1 تا 2.5 کاهش می یابد.
درجه 1: پوکی استخوان. میزان مواد معدنی استخوان ها بیش از 2.5 کاهش می یابد. با این حال، شکستگی هنوز وجود ندارد.
درجه 2: در این مرحله از پوکی استخوان میزان ماده معدنی استخوان بیش از 2.5 کاهش یابد و بیمار قبلاً یک یا سه شکستگی در مهره های بدن خود داشته است.
درجه 3: پوکی استخوان پیشرفته. کلیه بیمارانی که میزان مواد معدنی استخوان ها در آن ها بیش از 2.5 واحد کمتر از مقدار متوسط است و شکستگی های متعدد بدن مهره ای وجود دارد، پوکی استخوان پیشرفته دارند.
معاینه با استفاده از اشعه ایکس
شکستگی های استخوانی ممکن است بر روی تصویر اشعه ایکس تشخیص داده شوند. پوکی استخوان اغلب منجر به شکستگی های مهره های بدن، و موارد دیگر می شود. آن ها می توانند در اثر یک واقعه ایجاد شوند (مانند سقوط) یا نتیجه اثرات مکانیکی طولانی مدت باشد.
مورد دوم شامل شکستگی های خزنده است. آن ها باعث می شوند مهره مورد نظر دچار تغییر شکل شود. کارشناسان این تغییر شکل را پوسیدگی یا خزش می نامند. در این مورد هرچه تغییر شکل شدیدتر باشد، پوکی استخوان برجسته تر می شود. این را می توان با اندازه گیری ارتفاعات بین مهره ای بدن با استفاده از اشعه x مشخص کرد. مقدار اندازه گیری شده به دست آمده (نمره ناهنجاری مهره) نشان می دهد که پوکی استخوان چقدر است.
آزمایش خون
همچنین خون بیمار به عنوان بخشی از عامل تشخیص پوکی استخوان معاینه می شود. به عبارتی شمارش گلبول های خون صورت می گیرد. همچنین با توجه به پارامترهای دیگری مانند مقادیر کبد و کلیه و میزان کلسیم و فسفات به تشخیص دقیق تری دست یافت. هدف اصلی معاینه، شفاف سازی علل احتمالی پوکی استخوان ثانویه است.
علاوه بر این، مقادیر خون در برنامه ریزی درمانی به پزشک کمک می کند: اگر مثلاً سطح کلسیم خون بسیار پایین باشد، بیمار نباید با داروهای خاص پوکی استخوان درمان شود.
علائم و درمان پوکی استخوان
تشخیص های اساسی پوکی استخوان برای چه کسانی ضروری محسوب می شود؟
همه افرادی که شکستگی بیشتری دارند، باید یک معاینه ی اساسی پوکی استخوان را تجربه کنند. این گروه های در معرض خطر عموماً زنان و مردان بالای 70 سال را شامل می شوند. شفاف سازی پوکی استخوان همچنین برای افراد بالای 50 سال با عوامل خطر مختلف برای شکستگی های استخوانی مرتبط با پوکی استخوان توصیه می شود. این موارد به عنوان مثال شامل موارد زیر است:
شکستگی مهره های ستون فقرات پس از جراحات جزئی (مانند افتادن از حالت ایستاده)
شکستگی استخوان ران در نزدیکی باسن
بی تحرکی، به عنوان مثال به دلیل بستری طولانی مدت یا گچ ریخته گری پس از عمل یا تصادف
کمبود وزن (شاخص توده بدنی زیر 20) ، کاهش وزن و بی اشتهایی عصبی
استعمال دخانیات و بیماری انسداد مزمن ریوی (copd)
مصرف زیاد الکل
بیماری های مرتبط با هورمون مانند سندرم کوشینگ، پرکاری تیروئید، کمبود هورمون رشد به دلیل اختلال عملکرد غده هیپوفیز، دیابت قند نوع 1 و نوع 2
بیماری های روماتولوژیک (آرتریت روماتوئید، لوپوس اریتماتوز سیستمیک، اسپوندیلیت آنکیلوزان)
بیماری های دستگاه گوارش مانند بیماری سلیاک، همچنین عمل جراحی معده (برداشتن کامل یا جزئی از معده)
بیماری های عصبی و روانی مانند صرع، اسکیزوفرنی، آلزایمر، سکته مغزی، افسردگی و پارکینسون
نارسایی قلبی (نارسایی قلبی)
بیماری های کبدی مرتبط با الکل
برخی داروهای خاص مانند کورتیزون با دوز بالا، ضد اسپاسم، ضد افسردگی، گلیتازون (برای دیابت نوع 2)، مهارکننده های آروماتاز (برای سرطان پستان)، درمان آنتی هورمون برای سرطان پروستات، مواد مخدر (مسکن های قوی)
تحقیقات اضافی
علاوه بر معاینه و تشخیص اساسی پوکی استخوان، پزشک ممکن است در موارد خاص معاینات بیشتری را انجام دهد. برای مثال، توموگرافی رایانه ای (ct) یا تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (mri) برای رد سایر علل احتمالی علائم بیمار ضروری است. این تکنیک های تصویربرداری همچنین می تواند برای برنامه ریزی درمانی مهم باشد، به عنوان مثال هنگامی که ابتدا یک شکستگی استخوان نیاز به جزئیات بیشتری داشته باشد.
در موارد نادر، پزشک نمونه ای از بافت استخوان (بیوپسی استخوان) را می گیرد و آن را در آزمایشگاه از نزدیک مورد بررسی قرار می دهد.
درمان پوکی استخوان
درمان پوکی استخوان از چندین مؤلفه تشکیل شده است. شیوه های درمان این به صورت جداگانه به بیمار بستگی دارد. هنگام برنامه ریزی درمانی، پزشک موارد دیگری مانند، علل از بین رفتن استخوان و چگونگی به وجود آمدن آن را در نظر می گیرد.
اطلاعات عمومی در مورد درمان پوکی استخوان
مهمترین اقدامات اساسی هر نوع درمان پوکی استخوان شامل ورزش کافی و رژیم صحیح است. در صورت لزوم، به بیمار داروهای اضافی علیه تخریب استخوان داده می شود. پیشگیری از سقوط یا افتادن مهم است: بیماران مبتلا به پوکی استخوان، استخوان هایشان به راحتی می شکنند. در اینجا چند نکته برای کاهش خطر سقوط (افتادن) و تصادف آورده شده است. آپارتمان باید به اندازه کافی روشن و مبله باشد به گونه ای که گیر کردن و افتادن در آن چندان راحت نباشد.
به عنوان مثال عواملی که باعث افتادن شما می شوند مانند فرش های کشویی و کابل های در معرض دید را از بین ببرید. در صورت داشتن مشکلات و اختلالات چشمی بیماران باید از یک وسیله ی کمکی مناسب مانند عینک استفاده کنند. کفش های پاشنه بلند برای این افراد مناسب نیستند. در این موارد کفش های تخت با کف پا بدون لغزش توصیه می شود. بیماران مبتلا به پوکی استخوان نباید از دارویی استفاده کنند که توجه و توانایی واکنش آن ها را محدود کند.
این موارد شامل قرص های خواب، داروهای ضد حساسیت و ضد افسردگی ها است. در صورت بروز پوکی استخوان ثانویه که در نتیجه بیماری ها دیگری مانند پرکاری تیروئید ایجاد شده است، ایتدا باید عارضه ی اصلی درمان شود، در غیر این صورت، درمان پوکی استخوان ممکن است چندان موفقیت آمیز نباشد. اگر مصرف برخی از داروهای خاص باعث پوکی استخوان ثانویه شده اند، بهتر است به داروهای سازگار با استخوان، یعنی داروهایی که تأثیر منفی کمتری بر تراکم استخوان دارند، استفاده کنید.
حرکت کردن به عنوان یک شیوه ی درمانی برای مبتلایان به پوکی استخوان در نظر گرفته می شود
پوکی استخوان
با ورزش منظم، از تخریب و پوکی استخوان هم می توان جلوگیری کرد و هم آن را درمان کرد. انتخاب شکل مناسب ورزش بسیار مهم است. قبل از هر چیز، برای درمان پوکی استخوان نیازی به ورزش رقابتی نیست! برای مثال، درمان موثر پوکی استخوان با پیاده روی های منظم شروع می شود. این کار باعث تشکیل استخوان می شود و مانع از جذب استخوان می شود. حتی تمرینات سبک مانند دویدن یا پیاده روی بسیار مؤثر است.
شنا نیز به عنوان یک روش درمانی برای پوکی استخوان توصیه می شود. نیم ساعت شنای عقب یا سینه زدن دو بار در هفته ایده آل محسوب می شود. با انجام این کار، سایر عضلان بدن نیز تقویت می شوند. ژیمناستیک و تمرین وزنه برداری نیز برای درمان پوکی استخوان مناسب هستند. ژیمناستیک در کنار استخر و تمرین ساده پوکی استخوان را می توان به طور مستقل در خانه انجام داد. در اینجا نیز فقط با یک جلسه تمرینی نیم ساعته دو بار در هفته می توانید به جلوه های خوب برسید.
نکات مربوط به تمرینات مناسب را می توان از پزشک سلامت و یا در یک گروه ورزشی ویژه برای بیماران پوکی استخوان دریافت کرد. به طور کلی با پزشک خود در مورد اینکه کدام نوع ورزش و / یا نوع ورزش و همچنین شدت تمرین در مورد شما معقول تر است صحبت کنید.
علائم و درمان پوکی استخوان
معالجعه ی مبتلایان پوکی استخوان با استفاده از تغذیه
علاوه بر ورزش کافی، هر برنامه ی درمانی پوکی استخوان شامل رژیم غذایی مناسب است. در اینجا مهمترین نکات ذکر شده است:
یک رژیم متعادل را دنبال کنید. اطمینان حاصل کنید که کلسیم کافی را برای بدن خود تأمین می کنید. این ماده معدنی برای استخوان های سالم و قوی بسیار مهم است. بزرگسالان باید با رژیم خود روزانه 1000 میلی گرم کلسیم مصرف کنند. این ماده عمدتاً در محصولات لبنی یافت می شود، اما در سبزیجات سبز مانند اسفناج و کلم بروکلی و برخی از انواع آب معدنی نیز یافت می شود. کلسیم به بعضی از آبمیوه ها نیز اضافه می شود.
در بعضی از بیماران نمی توان تضمین کرد که کلسیم کافی را از طریق رژیم غذایی خود جذب می کنند. سپس پزشک داروهای اضافی کلسیم را تجویز می کند. علاوه بر کلسیم، ویتامین d برای بیماران پوکی استخوان (و سایر افراد) نیز بسیار حائز اهمیت است: این ویتامین به ما اطمینان می دهد که بدن می تواند کلسیم را از روده جذب کرده و آن را درون استخوان ها بگنجاند. منابع خوب ویتامین d ماهی های چرب، تخم مرغ، کره و شیر هستند.
همچنین باید به طور مرتب پوست خود را در معرض نور خورشید قرار دهید: با کمک نور خورشید، بدن می تواند خود ویتامین d را تولید کند. در تابستان باید هر روز 5 تا 15 دقیقه، و در بهار و پاییز 10 تا 25 دقیقه در معرض نور خورشید قرار بگیرید. پزشکان اغلب مکمل های ویتامین d را برای پوکی استخوان تجویز می کنند. چنین آماده سازی هایی به ویژه برای بیمارانی که خطر افتادن یا شکستگی آن ها بالا است و زیاد در معرض نورخورشید قرار نمی گیرند بسیار مفید است. دوز روزانه ویتامین d، 800 تا 1000 واحد بین المللی (iu) است.
برای استحکام استخوان ها، فسفات نیز لازم است، اما باید نسبت آن با کلسیم متناسب باشد. زیاد بودن مقدار فسفات باعث می شود که کلسیم ها بهم متصل شوند و دیگر نتوانند در استخوان ها ترکیب شوند. از این رو از غذاهای غنی از فسفات و نوشیدنی هایی مانند گوشت، کالباس، پنیر فرآوری شده و نوشیدنی های کولا باید جلوگیری کرد. فسفات ها را می توان با شماره های e 338-341 و e 450 در لیست مواد تشکیل دهنده بسته های غذایی و نوشیدنی شناسایی کرد.
معالجعه ی مبتلایان پوکی استخوان با استفاده از تغذیه
داروهای پوکی استخوان
اگر بیماران پوکی استخوان شکستگی های زیادی را تجربه می کنند، پزشک یک داروی درمانی برای پوکی استخوان تجویز می کند. مواد تشکیل دهنده این دارو شامل موارد زیر است:
بیس فسفونات
بیس فسفونات ها مانند آلندرونات و زولدرنات اولین انتخاب در درمان پوکی استخوان محسوب می شوند. آن ها از تجزیه ی استخوان ها جلوگیری کرده و توده استخوانی باقی مانده را تقویت می کنند. بیس فسفونات ها به صورت قرص هایی روزانه، هفتگی یا ماهانه مصرف می شوند و به صورت تزریق یا تزریق تجویز می شوند.
تعدیل کننده های انتخابی گیرنده استروژن (serm)
رالوکسیفن برای درمان پوکی استخوان از این گروه از ترکیبات فعال تأیید شده است. این ماده به بخش های مخصوص (گیرنده ها) که در واقع برای استروژن ها در نظر گرفته شده است، متصل می شود، بنابراین جذب استخوان را مهار می کند. رالوکسیفن روزانه به شکل قرص قابل مصرف است.
این ماده فعال همچنین باعث مهار جذب استخوان و همچنین باعث افزایش فعالیت سلول های سازنده استخوان می شود. این دارو روزانه به عنوان محلول و پودر مصرف می شود.
تری پاراتاید
تری پاراتاید مشتق شده از هورمون درون زا پاراتیروئید است. این ماده ی دارویی باعث تشکیل استخوان و تشکیل ساختارهای استخوانی جدید می شود. این دارو روزی یک بار در زیر پوست تزریق می شود.
دنوزوماب
یک پادتن به اصطلاح مونوکلونال است. این ماده در متابولیسم استخوان ها تداخل دارد و سلول های تخریب کننده استخوان (پوکی استخوان) را مهار می کند. دنوزوماب به عنوان آمپول تزریقی زیر پوستی تجویز می شود. در موارد فردی، سایر داروها می توانند برای درمان پوکی استخوان ها استفاده شوند، هورمون های جنسی زنانه یا کلسیتونین جزو این موارد هستند.
معالجه ی درد در پوکی استخوان
پزشک می تواند یک روش درمانی مناسب در برابر درد پوکی استخوان را آغاز کند. در این موارد داروهای ضد درد از گروه داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (nsaids) مانند ایبوپروفن، اسید استیل سالیسیلیک (ass) یا دیکلوفناک مورد استفاده قرار می گیرند. برای درد شدید، پزشک ممکن است به اصطلاح مخدرها را نیز تجویز کند. در برخی موارد، داروهای دیگری نیز مفید واقع می شوند، به عنوان مثال می توان شل کننده های عضلانی را نام برد.
اقدامات فیزیوتراپی اغلب در برابر درد پوکی استخوان کمک می کند. این موارد شامل، درمان با استفاده از سرما یا گرما، ماساژ یا حتی طب سوزنی است. برای برخی از بیماران، درد را می توان به اندازه کافی از این طریق کاهش داد. برای دیگران، درمان های جسمی می توانند به عنوان تکمیل کننده ی درمان با مسکن ها باشند. در صورت وجود درد طولانی در اثر شکستگی ها، پزشک ممکن است یک کمربند نیمه الاستیک را برای بیمار تجویز کند.
در مورد شکستگی ها، ممکن است پزشک شما جراحی را توصیه کند. در به اصطلاح ورتبروپلاستی، جراح سیمان استخوانی را در قسمت مهره ی شکسته شده بدن قرار می دهد، که این کار باعث استحکام بخشیدن به استخوان مهره می شود. در یک کیفوپلاستی، ابتدا بدن مهره با یک بالن کوچک گسترش می یابد. این کار می تواند استخوان را تا حدودی صاف کند و همچنین باعث می شود سیمان راحت تر وارد شود.
سایر شکستگی های استخوانی ناشی از پوکی استخوان نیز گاهی اوقات نیاز به عمل جراحی دارند. به عنوان مثال، در برخی از بیماران که شکستگی گردن استخوان ران را تجربه کرده اند، پزشک متخصص مفصل ران مصنوعی را برای آن ها قرار می دهد.
دوره بیماری و پیش بینی پوکی استخوان
تاکنون پوکی استخوان درمانی نداشته است. این امر باعث می شود تا نیاز به تشخیص و معالجه ی زود هنگام بسیار مهم تلقی شود. زیرا بدون درمان، پوکی استخوان بیشتر و بیشتر پیشرفت می کند. با پیشرفت بیماری بیماران به طور فزاینده ای از درد استخوان رنج می برند (مانند کمردرد یا گردن). شکستگی ها جمع می شوند و فرم بدی برای بدن ایجاد می کنند. به خصوص در سنین بالا، بسیاری از افراد برای بهبودی از شکستگی های شدیدتر مشکل دارند.
عدم درمان و معالجه ی زودهنگام می تواند منجر به عوارض جدی و بیماری های ثانویه مانند خونریزی ثانویه و اختلالات بهبود زخم شود. عملکرد لازم (مانند استفاده از مفصل ران مصنوعی) خطرات بیشتری را برای مبتلایان به همراه دارد. بسیاری از بیماران مسن بعد از آن تحرک محدودی دارند و یا حتی نیاز به پرستار پیدا می کنند. تقریباً 10 تا 20 درصد از کل بیماران مبتلا به شکستگی گردن استخوان ران در اثر بیماری های ثانویه یا خطرات ناشی از جراحی فوت می کنند.
اگر می خواهید از پوکی استخوان جلوگیری کنید، باید عوامل خطر شناخته شده را به حداقل برسانید. این موارد مثلاً عدم ورزش و کمبود کلسیم و ویتامین d. در اینجا مهمترین نکات ذکر شده است:
حتما رژیم غذایی غنی از کلسیم را با محصولات لبنی و آب غنی از کلسیم میل کنید. بزرگسالان باید روزانه 1000 تا 1500 میلی گرم کلسیم مصرف کنند. به طور مرتب محصولاتی با ویتامین d زیادی مصرف کنید، به عنوان مثال ماهی پرچرب (مانند شاه ماهی)، روغن ماهی و زرده تخم مرغ را در رژیم غذایی خود قرار دهید.
صورت و دستان خود (و در صورت امکان سایر قسمت های پنهان بدن) را در معرض نور آفتاب قرار دهید: در تابستان، پنج تا 15 دقیقه روزانه، در بهار و پاییز روزانه 10 تا 25 دقیقه این کار را انجام دهید. سپس بدن می تواند با تولید خود ویتامین بخش زیادی از نیاز ویتامین d خود را بپوشاند. از غذاهایی که فسفات زیادی دارند، خودداری کنید. آن ها مانع از جذب کلسیم در روده می شوند و باعث آزاد شدن کلسیم از استخوان ها می شوند. نمونه هایی از محصولات سرشار از فسفات عبارتند از: گوشت و کالباس، نوشیدنی پنیر فرآوری شده و نوشیدنی های کولا.
از تنباکو و الکل خودداری کنید و زیاد قهوه بنوشید. این محرک ها برای استخوان ها نیز بد هستند. یکی دیگر از اجزای ضروری پیشگیری از پوکی استخوان، ورزش منظم است. از نظر جسمی مرتباً ترجیحاً چندین بار در هفته فعالیت داشته باشید. این کار باعث تقویت استخوان ها می شود.
